Nâzım Hikmet'in Şiirlerinde Kötülük

Ürün Şen Sönmez

doi:10.64957/nesir.1791121

Research Article (General Section)

No. 9 (2025): Dossier: "Mimesis in Philosophy and Literature"

Evil in Nâzım Hikmet's Poems

Ürün Şen Sönmez^▸^▾

PDF (Türkçe)

DOI: https://doi.org/10.64957/nesir.1791121
Submitted: 10.03.2025
Published: 23.10.2025

Abstract

The aim of this study is to reveal that evil is a constitutive element in Nâzım Hikmet’s poetry, narrated with ideological awareness and contemporary philosophical basis. Though all his poems are covered by this study, only those in which evil plays a central role are analyzed. The concept of evil is examined in six interrelated themes: war, power, poverty, exploitation, the banality of evil and those who oppose it. The absence of natural evil in Nâzım Hikmet’s work is due to the materialist approach of Nâzım Hikmet, who believes that evil is caused by human action instead of fate or nature. As a communist poet, he defines the source of all evil as capitalism, imperialism and fascism, or closely connects it to these systems. Thus, the aim behind his presentation of evil in his poetry is twofold: to depict it realistically and to create an awakening that motivates action against it. It is also a resistance against oppressive systems. Further, in his poetry, evil is addressed in a holistic manner in which symbolic figures and events take a central place. This aspect increases the universality and timeless quality of his poetry.

References

Altınsoy, Hacer. “Faşizm, 2. Dünya Savaşı ve Sonuçları.” Demokratik Modernite, 2017. Erişim tarihi: 7 Mart 2025. https://demokratikmodernite.org/fasizm-2-dunya-savasi-ve-sonuclari/
Arendt, Hannah. Kötülüğün Sıradanlığı. Çeviren Özge Çelik. Metis Yayınları, 2012.
Babayev, Ekber. Yaşamı ve Yapıtlarıyle Nâzım Hikmet. Çeviren Ataol Behramoğlu. Cem Yayınları, 1976.
Bataille, Georges. Edebiyat ve Kötülük. Çeviren Ayşegül Sönmezay. Ayrıntı Yayınları, 2004.
Batur, Enis. “Nâzım Hikmet’in Treni,” Nâzım Hikmet Günleri içinde, haz. Şükrü Erbaş, 60-64. Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 1994.
Bauman, Zygmunt ve Leonidas Donskins. Akışkan Kötülük. Çeviren Akın Emre Pilgir. Ayrıntı Yayınları, 2002.
Bezirci, Asım. Nâzım Hikmet. Evrensel Yayınları, 2007.
Bora, Tanıl. “Türkiye’de Faşist Sıfatının Serencamı,” Faşist Kimdir? içinde, 7-43. İletişim Yayınları, 2021.
Dilek, Esra. “Bir Savaş Silahı Olarak Tecavüz,” Secopedia. Erişim 5 Mart 2025. https://www.secopedia.org/kavramlar/temel-kavramlar/bir-savas-silahi-olarak-tecavuz/
Eagleton, Terry. Marksizm ve Edebiyat Eleştirisi. Çeviren Utku Özmakas. İletişim Yayınları, 2015. Engels, Friedrich. İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu. Çeviren Yurdakul Fincancı. Sol Yayınları, 1997.
———. Tarihte Zorun Rolü. Çeviren belirtilmemiş. Sol Yayınları, 1979.
Göksu, Saime ve Edward Timms. Romantik Komünist. Çeviren Barış Gümüşbaş. Alfa Yayınları, 2024.
Gramsci, Antonio. Hapishane Defterleri 3. Çeviren Barış Baysal. Kalkedon Yayınları, 2012.
Gürsel, Nedim. Dünya Şairi Nâzım Hikmet. Can Yayınları, 2002.
Irmak, Erkan. Kayıp Destan’ın İzinde. Yapı Kredi Yayınları, 2022.
Karataş, Yaylagül Ceran. “Ahlak, Siyaset ve Demokrasi Bağlamında Kötülük ve Şiddet.” İnsan & Toplum 7, sy. 2 (2017): 113-140.
Kartalcı, Melike. “Kara Yara Hastalığı ve Bu Hastalıkla Mücadelenin Demokrat Parti Grubuna ve Basına Yansımaları.” Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi 20, sy. 41 (2024): 807-844.
Marx, Karl ve Friedrich Engels. Komünist Manifesto. Çeviren Nail Satlıgan. Yordam Yayınları, 2014.
Nâzım Hikmet. Kemal Tahir’e Mapusaneden Mektuplar. Adam Yayınları, 1993.
———. Bütün Şiirleri. Yapı Kredi Yayınları, 2015.
———. Sanat ve Edebiyat Üstüne, haz. Aziz Çalışlar. Evrensel Yayınları, 2012.
———. Yazılar 1 Sanat, Edebiyat, Kültür, Dil. Adam Yayınları, 1991.
———. Yazılar 2 (1924-1934). Adam Yayınları, 2001.
———. Yazılar 5 (1937-1962). Adam Yayınları, 1992.
———. Yazılar 6 Konuşmalar. Adam Yayınları, 1995.
Oktay, Ahmet. “Nâzım Hikmet’in Şiirinde Ruhsal Yapı,” Nâzım Hikmet Günleri içinde, hazırlayan Şükrü Erbaş, 90-93. Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 1994.
Özer, Nilay. “Nâzım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları’nda İmajlar: Toplum, Tarih ve Sinema.” Doktora tezi, Bilkent Üniversitesi, 2013.
Ranciére, Jacques. Kurmacanın Kıyıları. Çeviren Yunus Çetin. Metis Yayınları, 2019.
Russell, Jeffrey Burton. Mephistopheles Modern Dünyada Şeytan. Çeviren Elif Çelik. Panama Yayınları, 2019.
Sancaktar, Caner. “Demokrat Parti Türk Dış Politikası’na Marksist Yaklaşım.” Bilge Strateji 3, sy. 5 (2011): 25-98.
Sauer, Hanno. Ahlak İyinin ve Kötünün İcadı. Çeviren Orhan Kılıç. Metis Yayınları, 2024.
Sülker, Kemal. Nâzım Hikmet’in Gerçek Yaşamı 1936-1937. Yalçın Yayınları, tarih belirtilmemiş.
Terzioğlu, Öykü. Nâzım Hikmet ve Sömürgecilik Karşıtlığının Poetikası. Phoenix Yayınları, 2009.
Timuçin, Afşar. Nazım Hikmet’in Şiiri. Alaz Yayınları, 1979.
Yılmaz, Sibel. “1940’ların Türk Şiirinde ‘Küçük Adam’ ve Serüvenleri.” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1, sy. 2 (2017): 265-279.
Yüksel, Ufuk, S. “Weimar Cumhuriyeti’nde Almanya Sosyal Demokrat Partisi – Almanya Komünist Partisi İkiliğinin Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi’nin Yükselişindeki Rolü.” Alternatif Politika 13, sy. 2, (2021): 498-532.

Keywords

Nâzım Hikmet
poetry
evil
capitalism
imperialism
resistance

How to Cite

Şen Sönmez, Ürün. “Evil in Nâzım Hikmet’s Poems”. Nesir: Journal of Literary Studies, no. 9 (October 23, 2025): 393–433. Accessed October 25, 2025. https://nesirdergisi.com/index.php/nesir/article/view/165.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

[1] Altınsoy, Hacer. “Faşizm, 2. Dünya Savaşı ve Sonuçları.” Demokratik Modernite, 2017. Erişim tarihi: 7 Mart 2025. https://demokratikmodernite.org/fasizm-2-dunya-savasi-ve-sonuclari/

[2] Arendt, Hannah. Kötülüğün Sıradanlığı. Çeviren Özge Çelik. Metis Yayınları, 2012.

[3] Babayev, Ekber. Yaşamı ve Yapıtlarıyle Nâzım Hikmet. Çeviren Ataol Behramoğlu. Cem Yayınları, 1976.

[4] Bataille, Georges. Edebiyat ve Kötülük. Çeviren Ayşegül Sönmezay. Ayrıntı Yayınları, 2004.

[5] Batur, Enis. “Nâzım Hikmet’in Treni,” Nâzım Hikmet Günleri içinde, haz. Şükrü Erbaş, 60-64. Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 1994.

[6] Bauman, Zygmunt ve Leonidas Donskins. Akışkan Kötülük. Çeviren Akın Emre Pilgir. Ayrıntı Yayınları, 2002.

[7] Bezirci, Asım. Nâzım Hikmet. Evrensel Yayınları, 2007.

[8] Bora, Tanıl. “Türkiye’de Faşist Sıfatının Serencamı,” Faşist Kimdir? içinde, 7-43. İletişim Yayınları, 2021.

[9] Dilek, Esra. “Bir Savaş Silahı Olarak Tecavüz,” Secopedia. Erişim 5 Mart 2025. https://www.secopedia.org/kavramlar/temel-kavramlar/bir-savas-silahi-olarak-tecavuz/

[10] Eagleton, Terry. Marksizm ve Edebiyat Eleştirisi. Çeviren Utku Özmakas. İletişim Yayınları, 2015. Engels, Friedrich. İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu. Çeviren Yurdakul Fincancı. Sol Yayınları, 1997.

[11] ———. Tarihte Zorun Rolü. Çeviren belirtilmemiş. Sol Yayınları, 1979.

[12] Göksu, Saime ve Edward Timms. Romantik Komünist. Çeviren Barış Gümüşbaş. Alfa Yayınları, 2024.

[13] Gramsci, Antonio. Hapishane Defterleri 3. Çeviren Barış Baysal. Kalkedon Yayınları, 2012.

[14] Gürsel, Nedim. Dünya Şairi Nâzım Hikmet. Can Yayınları, 2002.

[15] Irmak, Erkan. Kayıp Destan’ın İzinde. Yapı Kredi Yayınları, 2022.

[16] Karataş, Yaylagül Ceran. “Ahlak, Siyaset ve Demokrasi Bağlamında Kötülük ve Şiddet.” İnsan & Toplum 7, sy. 2 (2017): 113-140.

[17] Kartalcı, Melike. “Kara Yara Hastalığı ve Bu Hastalıkla Mücadelenin Demokrat Parti Grubuna ve Basına Yansımaları.” Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi 20, sy. 41 (2024): 807-844.

[18] Marx, Karl ve Friedrich Engels. Komünist Manifesto. Çeviren Nail Satlıgan. Yordam Yayınları, 2014.

[19] Nâzım Hikmet. Kemal Tahir’e Mapusaneden Mektuplar. Adam Yayınları, 1993.

[20] ———. Bütün Şiirleri. Yapı Kredi Yayınları, 2015.

[21] ———. Sanat ve Edebiyat Üstüne, haz. Aziz Çalışlar. Evrensel Yayınları, 2012.

[22] ———. Yazılar 1 Sanat, Edebiyat, Kültür, Dil. Adam Yayınları, 1991.

[23] ———. Yazılar 2 (1924-1934). Adam Yayınları, 2001.

[24] ———. Yazılar 5 (1937-1962). Adam Yayınları, 1992.

[25] ———. Yazılar 6 Konuşmalar. Adam Yayınları, 1995.

[26] Oktay, Ahmet. “Nâzım Hikmet’in Şiirinde Ruhsal Yapı,” Nâzım Hikmet Günleri içinde, hazırlayan Şükrü Erbaş, 90-93. Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 1994.

[27] Özer, Nilay. “Nâzım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları’nda İmajlar: Toplum, Tarih ve Sinema.” Doktora tezi, Bilkent Üniversitesi, 2013.

[28] Ranciére, Jacques. Kurmacanın Kıyıları. Çeviren Yunus Çetin. Metis Yayınları, 2019.

[29] Russell, Jeffrey Burton. Mephistopheles Modern Dünyada Şeytan. Çeviren Elif Çelik. Panama Yayınları, 2019.

[30] Sancaktar, Caner. “Demokrat Parti Türk Dış Politikası’na Marksist Yaklaşım.” Bilge Strateji 3, sy. 5 (2011): 25-98.

[31] Sauer, Hanno. Ahlak İyinin ve Kötünün İcadı. Çeviren Orhan Kılıç. Metis Yayınları, 2024.

[32] Sülker, Kemal. Nâzım Hikmet’in Gerçek Yaşamı 1936-1937. Yalçın Yayınları, tarih belirtilmemiş.

[33] Terzioğlu, Öykü. Nâzım Hikmet ve Sömürgecilik Karşıtlığının Poetikası. Phoenix Yayınları, 2009.

[34] Timuçin, Afşar. Nazım Hikmet’in Şiiri. Alaz Yayınları, 1979.

[35] Yılmaz, Sibel. “1940’ların Türk Şiirinde ‘Küçük Adam’ ve Serüvenleri.” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1, sy. 2 (2017): 265-279.

[36] Yüksel, Ufuk, S. “Weimar Cumhuriyeti’nde Almanya Sosyal Demokrat Partisi – Almanya Komünist Partisi İkiliğinin Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi’nin Yükselişindeki Rolü.” Alternatif Politika 13, sy. 2, (2021): 498-532.