Yapay Zekâ Kullanım Politikası

Nesir: Edebiyat Araştırmaları Dergisi, bilimsel üretimde yapay zekâ (YZ) tabanlı araçların artan etkisini dikkate almakta; bu araçların kullanımına dair etik, hukuki ve akademik sorumlulukları gözeten açık bir politika benimsemektedir. Dergi, bu politikayı oluştururken COPE (Committee on Publication Ethics), WAME (World Association of Medical Editors) ve JAMA Network tarafından önerilen ilkeleri esas alır.

Yazar Sorumluluğu ve YZ’nin Konumu

YZ araçları (örneğin: büyük dil modelleri, üretken yapay zekâ uygulamaları, sohbet robotları) hiçbir şekilde yazar ya da ortak yazar olarak gösterilemez. Akademik yazarlık; araştırma sürecine etkin katkı, içeriğin bütünlüğü ve doğruluğu konusunda sorumluluk üstlenme ve yayımlama sözleşmesini imzalama yükümlülüklerini içerir. Bu yükümlülükler yalnızca gerçek kişiler tarafından yerine getirilebilir.

Kabul Edilebilir YZ Kullanımı

YZ tabanlı araçlar, aşağıdaki sınırlar içinde kullanılabilir:

  • Dil düzenleme ve yazım desteği: Metnin anlatımını güçlendirme, dilbilgisel doğruluk ve akıcılık sağlama.
  • Literatür taraması ve özetleme: İlgili kaynakların belirlenmesinde yardımcı araç olarak kullanma (doğruluk kontrolü yazar tarafından yapılmalıdır).
  • Veri analizi ve modelleme: Nicel veya nitel verilerin işlenmesi, sınıflandırılması, görselleştirilmesi (kullanım ayrıntıları yöntem kısmında açıklanmalıdır).
  • İntihal ve atıf kontrolü: Özgünlük denetimi ve kaynak gösteriminde biçimsel doğruluk sağlama.

Kabul Edilemez YZ Kullanımı

Aşağıdaki biçimlerde YZ kullanımı uygun değildir:

  • Hipotez oluşturma, veri yorumlama, sonuç çıkarma gibi temel bilimsel işlemlerin YZ tarafından denetimsiz biçimde yürütülmesi.
  • YZ katkısının açıkça beyan edilmemesi.
  • YZ çıktılarının doğruluk kontrolü yapılmaksızın doğrudan metne eklenmesi (özellikle sahte atıflar ve yanlış bilgiler açısından).

Beyan Zorunluluğu

  • Yazarlar, YZ kullanımını açıkça belirtmekle yükümlüdür.
  • Bu beyan, Teşekkür bölümünde yer almalı ve şu notu içermelidir: “Bu çalışmada, Nesir: Edebiyat Araştırmaları Dergisi’nin Yapay Zekâ Kullanım Politikası’nda belirtilen kabul edilebilir sınırlar çerçevesinde yapay zekâ destekli araçlardan sınırlı ölçüde yararlanılmış; tüm içerik yazar(lar) tarafından gözden geçirilerek nihai şekli onaylanmıştır.”
  • Ayrıca, makale gönderim sistemi üzerinden bu kullanım beyanı uygun kutucuk işaretlenerek tekrar doğrulanmalıdır.

Editöryal Süreçte Şeffaflık

Editör ve hakemler, değerlendirme süreçlerinde YZ tabanlı araçlardan yararlanmışlarsa bunu açıkça belirtmelidir. Değerlendirme metninde yer alan bu bilgi, ilgili yazar(lar) ile şeffaf biçimde paylaşılır. Dergimiz, yayımlanmamış içeriklerin veri gizliliğini korumak adına, bu tür metinlerin YZ araçlarına yüklenmesini önermemektedir.