Cezanın Ötesinde: Aziz'in The Queue Romanında Panoptik Bakışlar Altında Bekleme
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7221200Anahtar Kelimeler:
Distopya, The Queue, Basma Abdel Aziz, Panoptikon, Arap Baharı, KafkaeskÖzet
Bu makale, Basma Abdel Aziz’in The Queue (2013) adlı romanının distopik ve Kafkaesk dünyasında bekleyişin nasıl bir disiplin aygıtı haline geldiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Panoptikon olarak yapılandırılmış bir toplumda devletin her kişisel ve profesyonel işi onaylaması zorunlu hale gelir ve bu durumda dahi devlet dirençle karşılaşınca bürokrasi makinesini süresiz olarak durdurur. Romandaki Kapı belgelerin onaylanması için kendi önünde kuyruğa girilmesini zorlar ve teşvik eder, bu aynı zamanda yaygın bir gözetim ağı kurmasını sağlar. Romanı Mısır'daki Arap Baharı ile bağlamsallaştırınca, romandaki bu sıraya girme ve sıradaki bekleyiş hali birçok varoluşsal soru ortaya çıkarır ve insanlar üzerinde kurulan hegemonik güce yardımcı cezalandırma sistemlerinin deneysel türlerine işaret eder. Bu makale romandaki belli bekleyiş örneklerini Foucault’un panoptikon kavramı ve Schweizer’ın bekleme teorisiyle birlikte incelemektedir. Doğuştan gelen keyfi bekleyiş ve bu bekleyişin psikolojik etkileri tarafından yutulmuş bir ulusta yaşanan bu durum insanların özgürlüğünü kontrol edip sınırlandırmak için bir cezalandırma işlevi görmektedir. Bundan dolayı bu makale birer disiplin aygıtları olarak “empoze edilen bekleyiş” ve panoptikonun örtük ve kalıcı cezalandırma türleri olarak nasıl kullanıldıklarını incelemektedir. Basma Abel Aziz distopik kurmacanın konvansiyonlarını kullanarak alternatif gerçeklikleri tasavvur etmektedir, bu alternatif gerçeklikler ise bağlamın rahatsız edici gerçekliklerine dayanmaktadır.
Referanslar
“A BBC Trust report on the impartiality and accuracy of the BBC’s coverage of the events known as the “Arab Spring” (2012).” BBC, August 6, 2013. https://www.bbc.co.uk/bbctrust/our_work/editorial_standards/impartiality/arab_spring.html.
Abusharif, Ibrahim N. Parsing “Arab Spring”. Qatar: Northwestern University, 2014.
Aissa, Lieutenant Colonel El Hassane. The Arab Spring: Causes, Consequences, and Implications Pennsylvania: U.S. Army War College, 2012. https://apps.dtic.mil/sti/citations/ADA560779.
Aziz, Basma Abdel. The Queue. Translated by Elisabeth Jaquette. New York: Melville House, 2016. Kindle.
Bakker, Barbara. “Egyptian Dystopias of the 21st Century: A New Literary Trend?.” Journal of Arabic and Islamic Studies 21, no.1 (2021): 79-94.
Beckett, Samuel. Waiting for Godot. United Kingdom: Faber & Faber Limited, 2008.
Bentham, Jeremy. The Panopticon Writings. Edited by Miran Božovič. London: Verso Books, 2010.
Bergson, Henri. The Creative Mind: An Introduction to Metaphysics. Translated by Mabelle L. Andison. New York: Dover Publications, 2007.
Buontempo, Alessandro. “The Egyptian Revolution and its Discontent: al-Tābūr by Basmah Abd al-Aziz and al-Tamāsīḥ by Yūsuf Raha.” La rivista di Arablit 9, no. 10 (2015): 38-53.
Clegg, Stewart, Miguel Pina e Cunha, Iaian Munro, Arménio Rego, and Marta Oom de Sousa. “Kafkaesque Power and Bureaucracy.” Journal of Political Power 9, no. 2 (2016): 157-181. https://doi.org/10.1080/2158379X.2016.1191161.
“Egypt: Generation of young activists imprisoned in ruthless bid to crush dissent.” Amnesty International, June 30, 2015. https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/06/egypt-generation-of-young-activists-imprisoned-in-ruthless-bid-to-crush-dissent.
Ehab, John. “Journalists Protest State Media Coverage Of Alexandria Police Killing.” Egypt Independent, June 30, 2010. https://www.egyptindependent.com/journalists-protest-state-media-coverage-alexandria-police-killing.
Elmeligi, Wessam. “Islands, Rooms, and Queues: Three Tropes in Arabic Science Fiction.” MOSF Journal of Science Fiction 4, no. 2 (2021): 36-49.
Fahim, Kareem. “Slap to a Man’s Pride Set Off Tumult in Tunisia.” The New York Times, January 21, 2011. https://www.nytimes.com/2011/01/22/world/africa/22sidi.html.
Foucault, Michel. Discipline and Punish: The Birth of the Prison. Translated by Alan Sheridan. New York: Vintage Books, 1995.
Gagiano, Annie. “The African Library: The Queue by Basma Abdel Aziz.” Litnet, April 26, 2019. https://www.litnet.co.za/the-african-library-the-queue-by-basma-abdel-aziz.
Galič, Maša, Bert-Jaap Koops, and Tjerk Timan. “Bentham, Deleuze and Beyond: An Overview of Surveillance Theories from the Panopticon to Participation.” Philosophy and Technology 30, no. 1 (2016): 9-37. https://doi.org/10.1007/s13347-016-0219-1.
Gjelten, Tom. “The Impact Of Rising Food Prices On Arab Unrest.” NPR, February 18, 2011. https://www.npr.org/2011/02/18/133852810/the-impact-of-rising-food-prices-on-arab-unrest.
Haslam, Jason. “Pits, Pendulums, and Penitentiaries: Reframing the Detained Subject.” Texas Studies in Literature and Language 50, no. 3 (2008): 268-84.
Internationales Literaturfestival Berlin .“Basma Abdel Aziz.” Accessed September 22, 2022. https://literaturfestival.com/en/authors/basma-abdel-aziz.
Kafka, Franz. The Trial. Translated by Mike Mitchell. United Kingdom: OUP Oxford, 2009.
Merriam-Webster.com Dictionary. “Kafkaesque.” Accessed September 22, 2022. https://www.merriam-webster.com/dictionary/Kafkaesque.
Poe, Edgar Allan. The Pit and the Pendulum. United Kingdom: Read Books Limited, 2012.
QadirMushtaq, Abdul, and Muhammad Afzal. “Arab Spring: Its Causes and Consequences.” JPUHS 30, no. 1 (2017): 1-10.
Rosen, Rebecca J. “So, Was Facebook Responsible for the Arab Spring After All?.” The Atlantic, September 3, 2011. https://www.theatlantic.com/technology/archive/2011/09/so-was-facebook-responsible-for-the-arab-spring-after-all/244314.
Schweizer, Harold. On Waiting. United Kingdom: Routledge, 2008.
Sharma, A Shiva Prasad. “Postscript Of Egyptian Revolution: An Analysis Of Production Of Egypt As A Space In Basma Abdel Aziz’s The Queue (2016).” Palarch’s Journal of Archaeology Of Egypt/Egyptology 17, no. 2 (2020): 248-52.
Words Without Borders. “Basma Abdel Aziz.” Accessed September 22, 2022. https://wordswithoutborders.org/contributors/view/basma-abdel-aziz.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Nesir: Edebiyat Araştırmaları Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
