Yaşam Öyküsünün Uysallığına Karşı Bourdieucü “Düşünümsellik”: Otobiyografiler Bizi Niçin Rahatsız Etmez?

Özet

Biyografinin pratik işlevi üzerinde duran bu makalede biyografi yazımı, epistemik bir faaliyet olarak temellendirilmekte ve bir analiz çabası olarak ele alınmaktadır. Pierre Bourdieu’nün “düşünümsellik” (réflexivité) kavramını biyografi literatüründe kullanışlı kılma amacı taşıyan çalışmanın bütününde, özgün olarak üçlü analiz katmanı geliştirilmekte ve böylelikle bir biyografi yorumlama yaklaşımı ortaya konulmaktadır. Çalışmada, bir araştırma pratiği olan düşünümsellik ile otoanaliz (self-analysis) kavramları, biyografi yazım stratejisi bağlamında ele alınmakta, otobiyografi kavramına mesafeli duran Bourdieu’nün otoanaliz kavramını tercih etme nedenleri üzerinde durulmaktadır. Buradan hareketle biyografik yanılsama etrafında tartışma yürütülmektedir. Mikro anlatıların önem kazandığı günümüzde biyografik metinler, yaşam öyküsünün kayda geçirilmesinin ötesinde toplumsal birçok işleve sahiptir ve böylelikle sosyologların araştırma evrenine yerleşmektedir. Bu doğrultuda makalede, yazarları tarafından biçimlendirilmiş metinler olan biyografilerin işlev ve yaptırımları üzerinde durulmaktadır.