“Genç Kalem”in Karanlık Dili: Ömer Seyfettin'in Hikâyelerinde Kötülük
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15261123Anahtar Kelimeler:
Ömer Seyfettin, kötülük, edebiyatta milliyetçilik, gerçekçilik, anlatı teknikleriÖzet
Ömer Seyfettin’in hikâyelerinde tekrar eden alt temalardan birisi “kötülük”tür. Balkan Savaşları’nın öncesi, sırası ve hemen sonrasında yazdığı hikâyelerde kötülük, Müslüman Türkleri hedef alan şiddet ve terörün doğal bir uzantısı olarak temsil bulur. Bu mezalim hikâyelerinde kötülük, yazarın milliyetçi tezine hizmet eden bir araçtır. Bununla birlikte, bu hikâyelerde bazen anlatıcı ile şiddetin failinin sesleri birbirine karışır. Anlatıcının kötülük ile ideolojik mesafesini koruyamadığı bu anlatım, kötülüğü bir araç olmaktan çıkararak hikâyenin tezini akamete uğratma pahasına insani bir deneyim olarak temsil bulur. Araca indirgenmeyen kötülük, Ömer Seyfettin’in çocukluk ve olgunlaşma hikâyelerinde de temsil bulur. Bu hikâyelerde asıl tema olan kötülük hikâye kişilerinin ahlaki ve toplumsal normları ihlal eden düşünce, tavır ve davranışlarının ardındaki saiktir. Hikâyenin ana teması olsun ya da olmasın, Ömer Seyfettin’in hikâyelerinde kötülük belli bir psikolojik gerçekçilikle yer alır. Bu makale, Ömer Seyfettin’in hikâyelerinde kötülüğün psikolojik iç tutarlılıkla temsiline ve metnin yapısına katkısına odaklanıyor.
Referanslar
Abanoz, Süheyla. “Modern Türk Kısa Hikâyeciliğinde Kötücül Çocuklar.” Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, 2023.
Aktaş, Elif ve Serap Uzuner Yurt. “Çocuk Edebiyatı Açısından Ömer Seyfettin’in Hikâyelerinde Çocuğa Göre Olmayan Unsurlar.” International Online Journal of Educational Sciences 9 (2017): 1-17. https://doi.org/10.15345/iojes.2017.01.014.
Arslan, Fatih. “Daemonik Arzudan Örtük Kurguya… Ömer Seyfettin’in Açaranlatı Değerleri.” Sonsuzluğa Uzanan Ses: Ömer Seyfettin içinde, hazırlayanlar Hülya Argunşah, Abdulah Şengül ve Murat Gür, 415-424. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2020.
Arslan, Fatih. “Skoptofilik/Bedensel Esintiler... Ömer Seyfettin Hikâye Açarlarında Arzunun Müphem Nesneleri.” Ömer Seyfettin içinde, hazırlayan Hülya Argunşah, 417-423. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2020.
Banarlı, Nihad Sami. Resimli Türk Edebiyatı Tarihi 2. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 1983.
Bataille, Georges. Edebiyat ve Kötülük. Çeviren Ayşegül Sönmezay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2004.
Belge, Murat. Edebiyat Üzerine Yazılar. İstanbul: İletişim Yayınları, 1998.
Demir, Ayşe. “Milliyetçi Söylem Bağlamında Ömer Seyfettin’in Hikâyelerinde Kadın.” Ömer Seyfettin içinde, hazırlayan Hülya Argunşah, 485-496. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2020.
Diana, Eli, Rina Astuti. “An Analysis of Sadistic in Eragon Novel.” Literary Criticism Journal 1, no 2 (2014): 45-51.
Eagleton, Terry. Kötülük Üzerine Bir Deneme. Çeviren Şenol Bezci. İstanbul: İletişim Yayınları, 2011.
Gündüz, Osman. “II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türk Romanında Yeni Açılımlar.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 4, no 8 (2006): 101-164.
Harris, Daniel. Cute, Quaint, Hungry, and Romantic: The Aesthetics of Consumerism. Cambridge: De Capo, 2001.
Kandemir, Münevver. “Ömer Seyfettin ile İlgili Son Çalışmalar (2019-2020).” KARE-Uluslararası Karşılaştırmalı Edebiyat, Tarih ve Düşünce Dergisi 11 (2021): 462-89.
Kayman, Faruk. “Kurgusal Metinlerde Şiddet Olgusuyla Karşılaşan Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Ömer Seyfettin Öyküleri Bağlamında Şiddeti Algılamaları Üzerine Bir Araştırma.” Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2020.
Kets de Vries, Manfred. “The Psychology of Evil: Reality and Imagination.” SSRN Electronic Journal 47 (2021): 1-25. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3918344.
Lara, María Pía. Narrating Evil: A Postmetaphysical Theory of Reflective Judgement. New York: Columbia University Press, 2007.
McGinn, Colin. Ethics, Evil and Fiction. Oxford, UK: Oxford University Press, 2003.
Ngai, Sianne. Our Aesthetic Categories: Zany, Cute, Interesting. Cambridge, MA: Harvard UP, 2012.
Oylubaş Katfar, Duygu ve Zehre Kaplan. “Ömer Seyfettin Kaynakçası.” Hece Aylık Edebiyat Dergisi Özel Sayı 265 (2019): 733-784.
Ömer Seyfettin. Bütün Hikâyeleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2020.
Önertoy, Olcay. “Ömer Seyfettin’de Milliyetçilik Düşüncesi.” Doğumunun Yüzüncü Yılında Ömer Seyfettin içinde, 73-86. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1985.
Özkök, Seher. “Beyaz Lâle: Negatif Öteki’nin Söylemi ve Eylemi Üzerinden İnşa Edilen Millî Bilinç.” T. C. Gönen Belediyesi 1. Dünden Bugüne Ömer Seyfettin Sempozyumu Bildirileri içinde, 125-130. Balıkesir: Gönen Belediyesi Yayınları, 2007.
Stavropoulos, Katherine. K. M., Laura A. Alba. “‘It’s so Cute I Could Crush It!’: Understanding Neural Mechanisms of Cute Aggression.” Frontiers in Behavioral Neuroscience 12 (2018): 1-15. doi: 10.3389/fnbeh.2018.00300.
Taştan, Yahya Kemal. Balkan Savaşları ve Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2017.
Toprak, Zafer. “Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Müstehcen Avam Edebiyatı.” Tarih ve Toplum 38 (1987): 25-28.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Nesir: Edebiyat Araştırmaları Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.